Echte tonderzwam
Beschrijving
Vruchtlichaam meerjarig, hoef- tot consolevormig, 10-30 x 5-20 cm, 10-25 cm dik, met een stompe, viltige groeirand. Bovenzijde concentrisch gezoneerd, kaal, met 1-2 mm dikke, donkerbruine korst, oker- of roodbruin tot licht- of donkergrijs.
Buisjes per laag 2-8 mm, lichtbruin. Poriën 3-4 per mm, rond, crème tot lichtoker of bruinachtig. Vlees kurkachtig tot vezelig, taai, lichtbruin. Geur aangenaam.
Sporeekleur wit.
Voorkomen
Op stammen van berken en beuken, soms op populieren en lindes.
Parasitair, (Saprofiet).
Status
Vrij algemeen.
Verwante en/of gelijkende soorten
jonge Fomes fomentarius
Phellinus igniarius
Fomitopsis pinicola
Extra informatie
Voor de uitvinding van de lucifer werden de kernen van jonge Echte tonderzwammen geklopt tot een pluizig, zacht geheel, de tondel. De tondel werd samen met vuurstenen in een tondeldoos meegenomen. Met de vonken van tegen elkaar geslagen vuurstenen werd een plukje aangestoken, waarna met de smeulende tondel een houtvuur kon worden aangeblazen. Uit de kern gesneden schijven werden tot een soort juchtleer bewerkt, waarvan dameshandschoenen en wondlappen werden gemaakt. Tegenwoordig worden er nog hoedjes van gemaakt.
Vroeger werd de Echte tonderzwam gebruikt bij de behandeling van tuberculose. Het effect was uitsluitend een vermindering van het door de ziekte veroorzaakte nachtelijke zweten.
(40A.jpg)
Door het mycelium van de Echte tonderzwam veroorzaakte witrot in een liggende beukenstam.
(31.jpg)
Bij een verandering van positie, bijvoorbeeld door het omvallen van de aangetaste boom, zijn sommige houtzwammen in staat om een nieuw vruchtlichaam te vormen, haaks op het oude vruchtlichaam, dat wil zeggen met de buisjes opnieuw loodrecht naar de aarde gericht (geotropie).